రెండేళ్ల క్రితమే రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) రూ.2000 నోట్లను చలామణి నుండి ఉపసంహరించినప్పటికీ, ఇప్పటికీ మార్కెట్లో దాదాపు రూ.6,181 కోట్ల విలువైన 2వేల నోట్లు మిగిలి ఉన్నాయని RBI తాజా ప్రకటనలో వెల్లడించింది. దేశ ప్రజలు ఇంకా తమ వద్ద ఉన్న నోట్లను రిజర్వ్ బ్యాంక్ కార్యాలయాల ద్వారా తమ ఖాతాల్లో జమ చేసుకోవచ్చని స్పష్టం చేసింది. ఈ ప్రకటన తర్వాత ప్రజల్లో అవగాహన పెరిగే అవకాశం ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో, ఈ నోట్ల మార్పిడి ప్రక్రియ, ఆర్బీఐ తాజా మార్గదర్శకాలు, ఇంకా చెలామణిలో ఉన్న నోట్లపై పూర్తి సమాచారం తెలుసుకుందాం.
RBI నిర్ణయం వెనక కారణం
రెండేళ్ల క్రితం అంటే 2023 మే 19న, ఆర్బీఐ రూ.2000 నోట్లను చలామణి నుంచి తీసేసింది. ఈ నిర్ణయం వెనుక ఉద్దేశ్యం నల్లధనం నియంత్రణ, సురక్షిత నోట్ల పంపిణీ, మరియు ఆర్థిక పారదర్శకత కావడమే. అప్పటి వరకు మార్కెట్లో ఉన్న రూ.3.56 లక్షల కోట్ల విలువైన నోట్లలో ఇప్పటివరకు 98.26% రికవరీ అయింది. కానీ ఇంకా కొంతమంది ప్రజలు లేదా సంస్థలు ఈ నోట్లను మార్చకుండా తమ వద్దే ఉంచుకున్నారు.
బ్యాంకుల ద్వారా మార్పిడి, డిపాజిట్ ప్రక్రియ
ప్రారంభంలో దేశవ్యాప్తంగా అన్ని బ్యాంకులు రూ.2000 నోట్లను డిపాజిట్ చేసుకునేందుకు అవకాశమిచ్చాయి. కానీ 2023 అక్టోబర్ 7న బ్యాంకుల్లో మార్పిడి అవకాశాన్ని నిలిపివేశారు. ప్రస్తుతం మార్పిడి సదుపాయం రిజర్వ్ బ్యాంక్ జారీ కార్యాలయాల (19 ప్రధాన కేంద్రాల్లో) మాత్రమే అందుబాటులో ఉంది. వ్యక్తులు లేదా సంస్థలు ఈ కార్యాలయాలకు వెళ్లి తమ బ్యాంకు ఖాతాల్లో జమ చేసుకునే అవకాశం ఉంది.
పోస్ట్ ఆఫీసుల ద్వారా పంపే విధానం
పోస్టాఫీసులు కూడా కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. దేశంలోని ఏ పోస్టాఫీసు నుండైనా మీరు రూ.2,000 నోట్లను ఇండియన్ పోస్ట్ ద్వారా ఆర్బీఐ జారీ కార్యాలయాలకు పంపించి ఖాతాలో జమ చేసుకోవచ్చు. దీనికి సంబంధించి పూర్తి సమాచారం ఇండియన్ పోస్ట్ వెబ్‌సైట్ లో లభిస్తుంది. ఇది అనుభవించదగిన సురక్షిత మార్గం గా ప్రజలకు నిలిచింది.
ఇప్పటికీ మార్కెట్లో ఉన్న నోట్లు ఎంత?
ఆర్బీఐ నివేదిక ప్రకారం, ఇప్పటికీ రూ.6,181 కోట్ల విలువైన నోట్లు ప్రజల్లో ఉన్నాయి. ఇది దాదాపు 3 కోట్ల 2వేల నోట్లు కావచ్చు. వాటిని జమ చేయకపోవడమే కాక, కొంతమంది ఈ నోట్లను కలకత్తులోనో, బెంగాల్లోనో పట్టుబడ్డ నల్లధనంగా నిలుపుకుంటున్నారని అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.
నోట్ల మార్పిడి కి చివరి అవకాశం ఉందా?
ప్రస్తుతం మార్పిడి గడువు ముగిసినా, ఆర్బీఐ కార్యాలయాలు ద్వారా మాత్రం అవకాశం ఉందని బ్యాంక్ అధికారులు స్పష్టం చేశారు. దీని కోసం మీ ఆధార్ కార్డు, బ్యాంక్ వివరాలు మరియు ఫార్మ్ అవసరమవుతుంది. అయితే, ఇదే మీకు చివరి అవకాశం కావచ్చు. మరింత ఆలస్యం అయితే రికవరీ తక్కువగా ఉండే ప్రమాదం ఉంది.
Conclusion
రూ.2వేల నోట్లపై రిజర్వ్ బ్యాంక్ తీసుకున్న నిర్ణయం దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ పారదర్శకత పెంపుకు దోహదపడింది. అయితే, ఇప్పటికీ దాదాపు రూ.6,181 కోట్ల విలువైన నోట్లు ప్రజల వద్ద ఉండటం ఆందోళనకరం. ప్రజలు తమ వద్ద ఉన్న నోట్లను త్వరగా RBI కార్యాలయాలకు పంపించి బ్యాంకు ఖాతాలో జమ చేసుకోవడం ఉత్తమ పరిష్కారం. పోస్ట్ ఆఫీస్ ద్వారా పంపించే సదుపాయం కూడా వినియోగించుకోవచ్చు. మీ వద్ద ఉన్న నోటును సురక్షితంగా జమ చేయడానికి ఇది చివరి అవకాశం కావచ్చు. ప్రజల్లో అవగాహన పెంచి ఈ ప్రక్రియను పూర్తిచేయడం అవసరం.
ఇలాంటి పత్రికా వార్తల కోసం ప్రతి రోజూ బజ్ టుడే వెబ్‌సైట్‌ను సందర్శించండి. ఈ సమాచారం మీకు ఉపయోగపడితే మీ స్నేహితులకు, కుటుంబ సభ్యులకు, సోషల్ మీడియా గ్రూపుల్లో షేర్ చేయండి:
https://www.buzztoday.in
FAQs
. ఇప్పటికీ రూ.2000 నోట్లు చెలామణిలో ఉన్నాయా?
అవును, రూ.6,181 కోట్ల విలువైన నోట్లు ప్రజల వద్ద ఉన్నాయి.
. నాకు దగ్గరలో RBI కార్యాలయం లేదు. ఇంకేమైనా మార్గం ఉందా?
పోస్ట్ ఆఫీసు ద్వారా మీరు నోట్లను RBIకి పంపించి ఖాతాలో జమ చేసుకోవచ్చు.
. నోట్ల మార్పిడి కి డెడ్‌లైన్ ఏదైనా ఉందా?
బ్యాంకుల ద్వారా మార్పిడి అక్టోబర్ 7, 2023తో ముగిసింది. ఇప్పుడు RBI కార్యాలయాల ద్వారానే మార్పిడి చేయాలి.
. నోట్ల మార్పిడి కి ఏమైనా డాక్యుమెంట్స్ అవసరమా?
అవును, ప్రభుత్వ గుర్తింపు ఆధారంతో పాటు బ్యాంక్ ఖాతా వివరాలు అవసరం.
. రూ.2000 నోట్లకు భవిష్యత్తులో విలువ ఉంటుందా?
చెలామణి కోసం వీటి విలువ లేదు కానీ డిపాజిట్ చేసుకుంటే ముఖ్యం.
